پامیر Pamir سرزمین مرتفع پامیر، قلب آسیا، مرز قاره و بام جهان نامیده می شود. بخش میانی منطقه بیش از 60000 کیلومتر مربع وسعت دارد که 8000 کیلومتر مربع آن را یخچال تشکیل داده.
این رشته کوه واقع در کشور تاجیکستان، در شمال شرقی افغانستان و جنوب غربی ایالت سینکیانگ چین می باشد. رشته کوهی با چندین قله بالای 6000 متر ارتفاع. این رشته کوه همچنین دارای پیوستگی با رشته کوههای تیان شان، قراقروم، کولان شان و هندوکوش می باشد.
پامیر دارای زمستانهایی بسیار سرد وسخت و تابستانی خنک است با مناطقی پوشیده از جنگل.
وجود چندین یخچال طویل از جمله یخچال "مورغاب" به طول 231 کیلومتر که طویلترین یخچال دنیا به شمار می رود از شاخصه های این منطقه به شمار می رود.
یخچال فدچنکو به طول 70 کیلومتر نیز یکی از بزرگترین یخچالهای جهان به شمار می رود. ارتفاعات کوهستانی پامیر بخش عظیمی از خاک تاجیکستان را فرا گرفته است. جناح های جنوبی پامیر به منطقه عمومی مرغاب در خاک چین وارد می شوند. زبانه های جنوبی رشته کوه به بخشی از رشته کوه هندو کش متصل است. همچنین پامیر از شمال در خاک قرقیزستان به کوههای آلای می رسد.
رشته کوه پامیر از مناطق نسبتا مرتفع و مجزایی تشکیل گردیده که شامل مناطق زیر می باشد.
1- رشته کوه اطراف فدچنکو با قلل معروف سامانی (کمونیسم) 7495 متر و کورژنفسکایا 7105 متر.
2- رشته کوه قراتا با قلل مایا کوفسکی 6096
3- رشته کوه قزل سو در جنوب شهر سارق داش با قله بو علی سینا (لنین)
4- رشته کوه بدخشان با قله ودارا 6233 متر
5- رشته کوه زرافشان با قله تارگا 5487 متر
بلندترین قله پامیر
کوه سامانی با 7495 متر ارتفاع بلندترین قله رشته کوه پامیر بوده و در فاصله 500 کیلومتری از جنوب سمرقند، 300 کیلومتری شمال تیریچ میر و 60 کیلومتری جنوب غربی کوه لنین واقع است. این کوه در حصاری از یخچالهای مهم جهان همچون فدچنکو واقع است.
در سال 1933 یک گروه تحقیقاتی همراه با چندین دانشمند و 29 کوهنورد زبده به رهبری آبلاکف پس از روزها تلاش و تحمل سختی موفق شدندبه قله کمونیسم برسند.
در تاریخ آمده نام پامیر نخستین بار توسط "مارکوپلو" جهانگرد ونیزی در خاطراتش ذکر شده، وی در سال 1271 میلادی از این منطقه بازدید کرده بود. اما مستند ترین پیمایش پامیر شاید مربوط به "پیر بونووالت" جهانگرد فرانسوی در سال 1886 باشد که از شمال تا جنوب پامیر را طی کرد.
اسماعیل سامانی
ارتفاع: 7495 متر یا 24590 فوت
موقعیت: پامیر- تاجیکستان
موقعیت جغرافیایی: 38 درجه و 57 دقیقه طول شمالی – 72 درجه و 01 دقیقه عرض شرقی
بهترین ماههای صعود: جون، جولای، آگوست
اولین صعود: 1933
اولین صعود کننده: اوگنی آبلاکوف
نزدیکترین فرودگاه: تاشکند، ازبکستان- دوشنبه، تاجیکستان
کوه سامانی بلندترین قله پامیر به شمار می رود و در حدود 60 مایلی جنوب غرب کوه لنین واقع است.
توده ای عظیم از سنگ و یخ. منطقه ای مرتفع و لم یزرع. دسترسی به قله کوه چندان آسان نیست هرچند امروزه همانند اغلب قلل مرتفع دنیا امکانات فراوانی برای صعود کنندگان تعبیه شده.
نام کوه همواره بر اساس شرایط سیاسی تغییر کرده، تا سال 1933 نام آن "گارمو" بود و در این سال به "استالین" تغییر نام داد. در سال 1962 با تغییرات سیاسی کشور، کوه به "کمونیسم" معروف شد. در نهایت با برچیده شدن حکومت کمونیستی این کوه در سال 1988 به "امین اسماعیل سامانی" تغییر نام پیدا نمود.
کوه سامانی نخستین بار در سال 1933 توسط "ایوگنی آبلاکوف" از مسیری دشوار صعود گردید. این مسیر که در رخ غربی کوه واقع است از طریق یخچال معروف " بیواک" که امروزه مسیر کلاسیک کوه شناخته می شود به قله منتهی شد.
مسیر جنوب غربی کوه نیز در سال 1968 توسط "میسلوسکی" صعود شد. همچنین بر روی دیواره جنوبی کوه که بسیار عریض است و در نقاط مختلف ما بین 600 تا800 متر ارتفاع آن متغییر است تاکنون 25 مسیر گشوده شده. شیب این دیواره در اغلب نقاط آن بیش از 80 درجه است.
اما مسیر عادی کوه در جبهه شمالی می باشد. کمپ ابتدایی این جبهه در ارتفاع 4700 متر واقع است و سایر کمپها تا 6400 متری برپا می شوند. در ارتفاع 6000 متری این جبهه در سال 1967 کوهنوردان ارتش شوروی دچار یک تراژدی بزرگ شدند. آنها که با چتر اقدام به فرود از کوه کرده بودند در این نقطه بر اثر وزش بادی شدید به کوه برخورد کردند. از آن پس این نقطه به "پاراشوت" معروف شد.
اما صعود مسیر نرمال کوه کار چندان دشواری نیست. این مسیر که از طریق یخچال "والترا" قابل دسترسی است دارای درجه سختی 5a میباشد و با هم هوایی مناسب قله کوه قابل دسترسی است. همچنین قله دوشنبه با ارتفاع 6956 متر از این مسیر قابل صعود است.
همچنین نخستین صعود زمستانی کوه سامانی در سال 1986 توسط کوهنوردان شوروی سابق صورت گرفت.
منابع
گاهنامه اورست
۲ نظر:
سلام رضای عزیز،
اگر اطلاعات بیشتری در مورد وجهت تسمیه قله به اسماعیل سامانی وجود دارد، بفرمایید.
متشکرم
سلام هومن جان
در واقع هيچگونه نزديكيي ميان نام جديد اين كوه وكوهستان وجود ندارد و تنها بر اساس همان شيوه سنتي روسها يعني نهادن نام يكي از بزرگان يا سياستمداران كمونيست به ساماني تغيير نام يافته.
به ساير نامه دقت كنيد:
كمونيست
لنين
ابن سينا
ساماني و.....
موفق و پيروز باشيد
زارعي
ارسال یک نظر