۱۱ شهریور ۱۳۸۶

آنگ ریتا شرپا


آنگ ریتا شرپا ang rita sherpa
کمتر کسی را می توان در نپال یافت که او را نشناسد، صحبت از آنگ ریتا ست، کوهنورد بزرگی که توانست طی سالهای 1983 تا 1996 ده بار اورست را بدون بهره گیری از کپسول اکسیژن صعود نماید.
آنگ ریتا در 1949 در منطقه سولوخمبو در کشور نپال متولد شد. او تنها فرزند یک زوج روستایی بود، یالاها شرپا و چوهکیت. او در سال 1970 با کانچی ازدواج کرد که سه پسر و یک دختر حاصل این ازدواج بود.
او در 15 سالگی با حرفه چرای یاک و باربری برای گردشگران پا به دامنه های اورست نهاد. همچنین در فصول دیگر سال به خرید و فروش کالا میان تبت و منطقه خود مبادرت می کرد.
آنگ ریتا اولین بار در سال 1983 اورست را فتح نمود. این موفقیت در سالهای 84 و 85 نیز تکرار شد. در 1988 وی دو بار توانست قله را فتح نماید که البته یک بار آن در زمستان بود. این پیروزی ها طی سالهای 90، 92، 93، 95 و 96 نیز تکرار گردید. این صعودها تماما بدون بهره گیری از کپسول اکسیژن مصنوعی انجام شد، البته در میان شرپاها این شایعه وجود داشت که او شب قبل از صعود در چادرش از ماسک اکسیژن استفاده می نماید. اما آنگ ریتا تمام این شایعات را تکذیب می نمود.
جالب انکه نخستین تجربه صعود یک 8000 متری برای آنگ ریتا در زمستان 1980 به همراه تیمی از اسپانیا و بر روی دائولاگیری حادث شد. در این صعود از او به عنوان باربری کم تجربه بهره گرفته شد. اما آنگ ریتا توانست بدون استفاده از کفشهای حرفه ای کوهنوردی و بدون آشنایی با لوازم فنی کوهنوردی تا کمپ 3 بار حمل نماید. کوهنوردان خارجی او را یک کوهنورد مادرزاد می دانستند و در این راه تشویقش نمودند. زمانیکه او به سردار تیمش برای نداشتن تجهیزات و عدم همراهی تیم بالاتر از کمپ 3 شکایت نمود، آنها به او پوشاکی را دادند که بخاطر کوچک بودن آنگ ریتا برایش بسیار بزرگ و غیر قابل استفاده بود.
پس از این صعود آنگ ریتا تصمیم گرفت کوهنوردی را پیشه خود سازد. با این حال بدلیل تجربه کم در کوهنوردی برغم حضورش در تیمهای بزرگ اعزامی به اورست، سردار تیم هیچگاه به وی اجازه نمی داد از کمپ دوم بالا تر رود.
در 1982 او شرپای تیمی از انگلستان بود و تا کمپ 4 بالا رفت، صعودی که برای همیشه در خاطر آنگ ریتا باقی خواهد ماند.
و اینک او تجربه لازم را برای صعود قله در اختیار داشت، تجربه ای که کمک کرد در 7 می 1983 بتواند قله اورست را برای نخستین بار فتح نماید، صعودی که بدون بهره گیری از کپسول اکسیژن مصنوعی صورت گرفت. او شرپای تیمی از کوهنوردان آلمانی و آمریکایی بود. سرپرستی این تیم برعهده گرهارد لنسر بود.
سال بعد آنگ ریتا در پائیز به همراه تیمی از اسلواکی به اورست بازگشت، در این صعود ژوزف دمزان از اعضای تیم هنگام بازگشت از قله کشته شد. آنگ ریتا می گوید: در طول زندگیم حوادث منجر به مرگ زیادی را شاهد بودم، بویژه در کوهستان، اما این راهی است که خودمان برگذیده ایم و از خطرات آن هم آگاهی داریم. در این صعود فرانتیگ کلی سرپرستی اسلواکها را بر عهده داشت. آنها در 15 اکتبر موفق به صعود قله شدند.
6 ماه بعد یعنی در 29 آوریل 1985 آنگ ریتا شرپای نخستین هیئت اعزامی کشور نروژ به اورست به سرپرستی آرن نائیس بود. و او در هوایی طوفانی موفق به فتح قله شد.
آنگ ریتا آنقدر معروف شده بود که دیگر تنها بعنوان یک باربر ارتفاع به کار گرفته نشود و تیمها سرداری شرپاها را به او واگذار کنند.
در طی سالهای 1986 و 7 وی موفق به فتح چوآیو به همراه آمریکائیها، کانچن چونگا به همراه تیمی از اسپانیا در زمستان و ماکالوII به همراه تیمی آلمانی باز در زمستان گردید و در زمستان 87/88 به همراه کره ایها به اورست بازگشت. در 22 دسامبر آنها قله را فتح کردند (در تقویم نپالی ها ماههای دسامبر، ژانویه و فوریه ماههای فصل زمستان به شمار می آیند). این تنها صعود آنگ ریتا در زمستان به اورست بود و بی شک تنها صعود اورست در زمستان بدون کپسول اکسیژن. او هیچگاه آن شب سخت را از یاد نمی برد زمانی را که به همراه کوهنورد کره ای در بازگشت از قله بدلیل فرا رسیدن شب مجبور به بیتوته در هوای آزاد شدند. البته وی پیش از صعود اورست به همراه کره ایها در زمستان همین سال به همراه کوهنوردان شیلی بر روی چوآیو نیز تلاشی ناموفق را سپری کرده بود.
ده ماه بعد او مجددا در 10 اکتبر 88 توانست قله را فتح کند و اینبار به همراه تیمی از کوهنوردان کاتالونیا.
ششمین صعود اورست وی نیز در 23 دسامبر 1990 به همراه تیمی از ارتش نپال صورت گرفت.
در 13 می 1992 وی به همراه اولین تیم کشور شیلی به اورست صعود کرد و یکسال بعد عضو تیمی از کوهنوردان اسپانیا در صعود به قله بود.
تنها صعود آنگ ریتا از جبهه شمالی نیز در 13 می 1995 به همراه تیمی از کوهنوردان روسیه صورت گرفت. در نهایت در 23 می 1996 دهمین و آخرین صعود آنگ ریتا به اورست به همراه تیمی از کوهنوردان سوئد که توسط گوران گورپ هدایت می شدند صورت گرفت.
آنگ ریتا مدالها و نشانهای زیادی را برای صعودهایش دریافت نموده، که ازآن جمله می توان به نشان گورخا Dakshinbalu Gorkha و نشان دریشاکپاتاTrishaktipatta اشاره کرد. در نپال او را همچون تنسینگ نورگی ببر برفها خطاب قرار می دهند و عنوان سلطان کوهستان نیز به وی اطلاق می گردد.
پس از خداحافظی آنگ ریتا از کوهنوردی اینک دوپسرش یعنی کارسانگ و چوآنگ پا در جای پای او نهاده اند. آنها علاوه بر اورست موفق به صعود چوآیو و شیشاپانگما نیز شده اند. آنگ ریتا از آنها به نیکی یاد کرده و به ایشان افتخار می کند. چوآنگ دورجی فرزند کوچکتر در 1999 به همراه کوهنورد گرجستانی بنو کاشا کاشویلی به قله رسید و سال بعد در 22 می توانست به همراه سعید طوسی کوهنورد ایرانی مقیم آمریکا قله اورست را فتح نماید. همچنین کارسانگ نامگیال پسر بزرگتر او در سالهای 95، 98 و 99 بر فراز قله ایستاد.
آنگ ریتا هم اکنون صاحب شرکتی توریستی است و به جهانگردان و کوهنوردان در بازدید از نقاط دیدنی نپال و صعود به قلل مرتفع یاری می رساند.
منابع

هیچ نظری موجود نیست: