۳ مهر ۱۳۸۶

چوآیو


چوآیو Cho Oyu
نام کوه چوآیو
ارتفاع 8201 متر، 26،906 فیت
موقعیت 28.1 عرض شمالی
86.65 طول شرقی
محل قرار گیری نپال، تبت
بهترین ماههای صعود ژانویه، فوریه، آگوست، سپتامبر
نزدیکترین فرودگاه بین المللی کاتماندو، نپال
اولین صعود 1954
نزدیکترین فرودگاه کاتماندو نپال
چوآیو
در زمان طلوع سرخ فام خورشید به قله رسیدم، احساس بسیار عجیبی داشتم، به طوریکه این احساس می خواست مرا با خود به دنیای دیگری ببرد. دیواره های پر شیب و تیغه های صعب العبور را پشت سر گذاشته بودم و از انتهای دره ای تاریک و خطرناک بسوی فلات عظیمی حرکت می کردم که غرق در انوار ارغوانی خورشید بود. جرزی کاکوسکا
علی رغم هیبت عظیمی که چوآیو دارد، رتبه ششم را در میان 8000 متری ها داراست. تیم کاشف هندی-بریتانیایی در ابتدا رتبه ای از لحاظ ارتفاع برای این کوه تعیین نکرد گرچه با عنوان T45 نامگذاری و بعد به M1 تغییر نام داده شد. اما نزدیکی این کوه با توده ساقاراماتا باعث شد که چوآیو قله ای کوچک در میان قلل عظیم منطقه به نظر رسد. قللی که از ماکالو اغاز و تا دائولاگیری کشیده شده اند. چوآیو در زبان محلی الهه فیروزه ای رنگ معنا می دهد (در زبان تبتی چومو به معنای الهه و یو به معنای فیروزه می باشد، چومویو ترکیبی از این دو کلمه بوده که بعدها به چوآیو تغییر یافته – گرچه هیچ مدرک مستندی در این خصوص وجود ندارد). زیرا هنگام غروب زیبای تبت رنگ کوه فیروزه ای می شود.
در 1921 هیئت بررسی اورست به سرپرستی هوارد بری در سفر اکتشافی اورست از روستای تینگری به لانگ پال رسید و مسیش را تا غرب کوه ادامه داد و موفق شد عکسهای خوبی از قسمتهای غرب و شمال غربی کوه بگیرد. تا 1951 دسترسی و صعود کوه از سمت نپال ممنوع بود و از آن پس بود که کاوش و بررسی گوهنوردی از این سمت آغاز گشت. در این سال تیم بررسی اریک شیپتون تلاش بسیاری برای دستیابی به جبهه شرقی صورت داد اما از رسیدن به نوپلا باز ماند. با اینحال آنها با مشاهده قله از نزدیک متوجه شدند که مسیر آسانی در این جبهه وجود ندارد. سال بعد شیپتون به منطقه بازگشت و با صعود نوپلا تصویر بهتری از چوآیو مشاهده نمود. این تیم سپس به جبهه غربی کوه رفت و نانگ پالا را صعود کرد. از آنجا می شد فهمید در جبهه شمال غرب مسیری وجود دارد که دسترسی به قله از آنجا راحتتر است. سپس هیلاری و لووه از اعضای این تیم تلاشی را برای شناسایی بهتر این مسیر صورت دادند و تا 6800 متری بالا رفتند.
در پائیز 1954 هربرت تیچی اطریشی به همراه سپ جوچلر و هلموت هوبرگر به همراه 7 شرپا به چوآیو آمدند. آنها کمپ 4 خود را در ارتفاع 6980 متری برپاکردنه بودند. روز صعود در ساعت 6 بامداد تیچی به همراه جوچلر و شرپا پاسانگ صعود طولانی خود به سمت قله را آغاز کردند. آنها در ساعت 3 بعد از ظهر به فلات بزرگی رسیدند که قله چوایو را تشکیل می داد، جائیکه به گفته آنها بر روی آن جا برای بازیهای توپی هم وجود داشت! این صعود نخستین صعود یک 8000 متری پس از فصل مونسن بود. از نکات جالب این صعود تلاش پاسانگ داوا لاما بود، وی در مدت تنها سه روز از 4250 متری خود را به تیم حمله رسانده و به اتفاق ایشان قله را صعود نموده بود.
پاسانگ داوا لاما در 1958 نیز توانست قله چوآیو را صعود نماید، اما اینبار او سردار تیمی از کوهنوردان هندی بود. او به همراه سنم گیاتسو قله را صعود کرد. از این تیم ماج ان جایال(اولین رئیس موسسه کوهنوردی دارجلینگ) براثر ادم ریوی جان سپرد.
در 5 می 82 راینولد مسنر به همراه هنس کمرلندر و میشل داچر موفق شدند در یک صعود به سبک آلپی از مسیر جدیدی در جبهه جنوب غربی قله را صعود نمایند. این دهمین 8000 متری مسنر به شمار می رفت. یک سال بعد "زس ورا کومارکف" و "مارگیتا دینا استربف" با صعود از همین مسیر بعنوان نخستین کوهنوردان زن چوآیو را فتح کردند.
در فوریه 85 نخستین صعود زمستانی یک 8000 متری توسط کوهنوردان لهستانی از مسیری جدید بر روی چوآیو صورت گرفت. پاولفسکی، بربکا و چند روز پس از آنها هاینریش و کاکوسکا موفق به فتح قله شدند. این صعود هشتمین 8000 متری کاکوسکا به شمار می رفت. جالب آنکه وی این صعود را تنها چند روز پس از صعود زمستانی به دائولاگیری انجام داد.
در دسامبر 85 دومین صعود زمستانی چوآیو توسط دو کوهنورد چک اما اینبار به سبک آلپی صورت گرفت. جارومیر سجسکال و دسان بچیک صورت گرفت. از ابتدای دهه 80 چوایو به عنوان یکی از راحتترین قلل 8000 متری شهرت یافت و این بواسطه تعدد صعودهای کوه موفق به این کوه بود. همچنین اکسپدیشنهای بزرگ تجاری به این کوه رو آوردند.
در فوریه 88 فرناندو گاردیو نخستین صعود انفرادی یک 8000 متری در زمستان را با صعود به چو ایو انجام داد. همچنین در سپتامبر 88 مارک باتارد فرانسوی که در بهار این سال اورست را در مدت 24 ساعت از مسیر جنوبی صعود کرده بود توانست به همراه شرپا سونگدار چوآیو را در زمان حیرت انگیز 18 ساعت از کمپ اصلی صعود نماید.
بعدها برونو گومی با اسنوبورد، ورونیکا پریلات با اسکی و برونو کورمیر با پاراگلایدر از قله چوایو پائین آمدند(کورمیر بعدها هنگام فرود با چتر از اورست کشته شد). همچنین نخستین تراورس کوه توسط کوهنورد یوگسلاو ایزوک توماسین با صعود از مسیر دشوار شمالی و بازگشت از مسیر نرمال شمال غربی صورت گرفت.
در فوریه 93 ماریان چاپیوسات سوئیسی که به همراه تیمی اسپانیایی به چوآیو آمده بود با صعود قله بعنوان نخستین زن فاتح یک 8000 متری در زمستان شناخته شد. همچنین در سال 95 بریتون نورمن کروچر توانست با پاهای مصنوعی چوآیو را فتح نماید تا نامش بعنوان نخستین معلول فاتح یک 8000 متری ثبت شود. در سال 96 همچنین راسل برایت با صعود 11 ساعته خود و بازگشت در کمتر از 24 ساعت اولین صعود و فرود یکروزه کوه را صورت داد.
چوآیو همچنین دارای یک قله فرعی به ارتفاع 8156 متر می باشد که در ابتدای فلات اصلی قله قرار دارد و شایع است اغب کوهنوردانی که برای صعود به این کوه می آیند تنها تا ابتدای همین فلات بالا می آیند و از طی مسیر طولانی آن صرف نظر می کنند. چوآیو ششمین کوه دنیا امروزه پس از اورست بیشترین صعود یک 8000 متر را داراست و البته از نظر آمار صعودها به کشته ها دارای در رده آخر قلل 8000 متری قرار دارد.
نکته
7 عضو تیم ملی کوهنوردی ایران در تاریخ 21 اردیبهشت 79 موفق به صعود قله چوآیو از مسیر نرمال شمال غرب شدند. دو شرپا این کوهنوردان را در فتح قله همراهی و یاری می کردند.
منابع
سایت
alpine ascents
peak ware
everest news
بخشی از کتاب On top of the worldترجمه نیما یزدی پور

هیچ نظری موجود نیست: